Dalgalanma altında Bitcoin ve Altın: Yeni Uluslararası Para Sisteminin Evrimi

Son zamanlarda küresel sermaye piyasaları büyük dalgalanmalar yaşadı, yenin değer kazanması carry trade'in dönüşümüne yol açtı, VIX endeksi fırladı, hatta altın bile bazı likidite şoklarından dolayı biraz düzeltme yaptı. Bitcoin ise riskli varlıklarla birlikte büyük bir düşüş yaşadı. Bu, "ikiz" özellik teorisiyle çelişiyor gibi görünse de, yeni uluslararası para sisteminin hızla evrildiğine inandığımız için, Bitcoin ile altın arasındaki ikiz ilişkisinin daha da sıkılaşacağına inanıyoruz.

Altın fiyatlarının tarihine baktığımızda, 1970'ten bu yana altın ile dolar arasındaki fiyatın üç ana yükseliş döngüsünden geçtiğini görüyoruz. 70'li yıllar, altın için parlayan bir dönemdi; fiyat en yüksek %1700'den fazla artış gösterdi. Bu dönem, Bretton Woods sisteminin çöküşüne, doların altından ayrılmasına ve iki petrol krizine ve jeopolitik gerginliklere denk geldi; bu da altının değer koruma ve riskten korunma özelliklerini vurguladı.

80'li yıllara girildiğinde, altın fiyatları konsolidasyon aşamasına girdi ve 90'larda hatta zayıflık gösterdi. Bu, küresel enflasyonun kontrol altına alınması ve ekonominin yeniden büyüme eğilimine girmesi ile ilgilidir. 21. yüzyılın başındaki on yıl, altının ikinci yükseliş döngüsüydü ve fiyat en yüksek %500'ün üzerinde bir artış gösterdi. Bu yükseliş, internet balonunun patlaması, Çin'in WTO'ya katılmasının ardından enflasyon beklentelerinin artması ve mortgage krizi ile Avrupa borç krizi gibi faktörlerden etkilenmiştir.

2010'dan sonra, dolar değer kazanma döngüsüne geri dönerken ve ABD Merkez Bankası niceliksel genişleme politikasını azaltıp faiz artırmaya başladığında, altın yeniden konsolidasyon dönemine girdi. Şu anda 2019'da başlayan üçüncü yükseliş döngüsündeyiz ve bugüne kadar fiyat artışı neredeyse 1 katına ulaştı. Bu döngü iki aşamaya ayrılabilir: 2018 sonundan 2022 başına kadar, ticaret gerginliklerinin artması ve pandeminin etkisiyle, ülkeler gevşek para politikaları uyguladı; 2022'den bugüne kadar olan sonrası pandemi döneminde, ABD hızlı bir şekilde faiz artırmasına rağmen, altın fiyatları hala %30'dan fazla artış gösterdi.

Dikkate değer olan, geleneksel ekonominin altın fiyatlarının reel faiz oranlarıyla negatif bir ilişki içinde olduğunu düşündüğüdür, ancak bu ilişkinin sonrası pandemi döneminde geçerli olmadığı görünmektedir. Altın, reel faiz oranlarından bağımsız bir seyrin içine girmiştir ve değeri daha çok "konsensüs" üzerinde şekillenmektedir. Küresel merkez bankaları ve özel sektör, dolar kredi sistemine karşı savunmacı bir çeşitlendirme yansıtacak şekilde altın rezervlerini artırmaktadır.

Bitcoin ile altın arasında kıtlık, merkeziyetsizlik, sahteciliğe karşı dayanıklılık gibi birçok benzerlik bulunmaktadır. SEC'in ilk Bitcoin ETF'lerini ABD'de onaylamasıyla birlikte Bitcoin daha da ana akıma doğru ilerlemektedir. Son zamanlarda, Bitcoin ile altın fiyatları arasındaki pozitif korelasyon önemli ölçüde artmış olup, bunun yüksek riskli bir varlıktan "malların parası" haline dönüşebileceğini ima etmektedir.

Geleceğe baktığımızda, uluslararası para sisteminin yeni bir aşamaya gireceği görülüyor. Yeni sistemin resmi olarak kurulmasından önce, rezerv para çeşitliliği belirgin bir şekilde artmaktadır. Küresel enflasyon merkezinin yukarı doğru kayması ve jeopolitik belirsizliklerin artması, altının hala bir yükseliş döngüsünde olmasına neden oluyor. Dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta, rezerv para çeşitliliğinin yalnızca devlet düzeyinde değil, özel sektörün de bu süreci yaşadığıdır. Bitcoin'in ana akıma geçişinin hızlanmasıyla, onun rezerv para olarak değeri muhtemelen altınla eşit şekilde ilerleyecek ve yeni uluslararası para sisteminde önemli bir rol oynayacaktır.