AI ve Kripto Varlıklar Teknolojisi Gelişim Yollarının Karşılaştırmalı Analizi

Son zamanlarda, Ethereum'un Rollup-Centric stratejisinin başarısız olduğu ve L1-L2-L3 hiyerarşisine eleştirel bir bakış açısı olduğu yönünde görüşler var. Ancak ilginç olan, son bir yıl içinde yapay zeka alanındaki gelişmelerin de benzer bir L1-L2-L3 hızlı evriminden geçtiğidir. Bu iki alanın gelişim yollarını karşılaştırarak, aralarındaki farkları ve sorunları tartışabiliriz.

AI alanında, her aşamanın gelişimi bir önceki aşamanın çözümleyemediği temel sorunları çözmek içindir. L1 büyük dil modelleri (LLMs) dil anlama ve üretiminde temel yetenekleri oluştururken, mantıksal akıl yürütme ve matematiksel hesaplama konularında eksiklikler bulunmaktadır. L2 akıl yürütme modelleri, bu zayıf noktaları hedef alarak iyileştirmeler yapmıştır; bazı modeller karmaşık matematik problemlerini ve kod hata ayıklamayı çözebilir, böylece LLM'lerin bilişsel kör noktalarını telafi etmektedir. Bu temelin üzerine, L3 AI ajanları, ilk iki katmanın yeteneklerini birleştirerek, AI'nın pasif yanıt vermekten aktif eyleme geçmesini sağlamakta, görevleri kendi başına planlayabilmekte, araçları çağırabilmekte ve karmaşık iş akışlarını yönetebilmektedir.

Bu katmanlama, "yeteneklerin ilerlemesi" özelliğini yansıtır: L1 temel oluşturur, L2 eksiklikleri tamamlar, L3 entegrasyonu gerçekleştirir. Her katman, bir önceki katmanın üzerine kaliteli bir sıçrama yapar ve kullanıcılar AI'nın daha akıllı ve daha kullanışlı hale geldiğini net bir şekilde hisseder.

Buna karşılık, kripto varlıklar alanındaki katmanlı mantık, önceki katmanın sorunlarına çözümler arıyormuş gibi görünmektedir, ancak bu yeni ve daha büyük sorunlara yol açabilir. Örneğin, L1 ana zincirinin yetersiz performansı nedeniyle L2 ölçeklendirme çözümleri devreye girmiştir. Ancak, bir dizi L2 altyapı patlamasının ardından, Gas ücretleri düşmüş ve TPS biraz artmış olsa da, likidite dağılmış, ekosistem uygulamaları hâlâ yetersiz kalmıştır. Bu durum, fazla sayıda L2 altyapısının yeni bir sorun haline gelmesine neden olmuştur. Bu sorunu çözmek için L3 dikey uygulama zincirleri ortaya çıkmıştır, fakat bu uygulama zincirleri genellikle kendi başlarına hareket etmekte ve genel zincirin ekosistem işbirliği etkisinden yararlanamamaktadır, bu da kullanıcı deneyimini daha da parçalara ayırmaktadır.

Bu katmanlı evrim, "sorun aktarımı" haline geldi: L1, darboğazlar yaşıyor, L2 yamanıyor, L3 ise karmaşık ve dağınık görünüyor. Her bir katman, sorunları bir yerden başka bir yere aktarıyor gibi görünüyor ve tüm çözümlerin "token ihraç etme" hedefi etrafında döndüğü izlenimini veriyor.

Bu farkın temel nedeni muhtemelen şudur: AI katmanları, teknik rekabet tarafından yönlendirilirken, kripto varlık katmanları daha çok token ekonomisinden etkileniyor; her L2 projesinin temel göstergeleri genellikle toplam kilitli değer (TVL) ve token fiyatı etrafında yoğunlaşıyor.

Temelde, bir alan teknik sorunları çözmekte, diğer bir alan ise daha çok finansal ürünleri paketlemekte. Hangisinin doğru hangisinin yanlış olduğu kesin bir sonuca varmayabilir; bu, bireyin bakış açısına ve konumuna bağlıdır.

Elbette, bu tür bir soyut karşılaştırma mutlak değildir, sadece gelişim bağlamından ilginç bir düşünce açısı sunar. Bu karşılaştırmalı analiz, iki alanın gelişim özelliklerini ve karşılaştıkları zorlukları daha iyi anlamamıza yardımcı olabilir.