Phân tích triển vọng phát triển trong tương lai của ETH

Gần đây, mạng xã hội lại dấy lên những cuộc thảo luận sôi nổi về Ethereum ( ETH ). Một mặt là việc V thần nhận phỏng vấn đã thu hút sự chú ý rộng rãi của cộng đồng tiếng Trung, mặt khác, tỷ lệ ETH so với BTC tiếp tục giảm cũng đã gây ra không ít hoài nghi. Về vấn đề này, tôi có một số quan điểm cá nhân muốn chia sẻ với mọi người.

Tổng thể mà nói, tôi cho rằng triển vọng phát triển dài hạn của ETH vẫn tích cực, nguyên nhân chủ yếu là trên thị trường hiện tại chưa có đối thủ cạnh tranh thực sự có ý nghĩa. Trong định vị của Ethereum, khái niệm cốt lõi "môi trường thực thi phi tập trung" nhấn mạnh nhiều hơn vào "phi tập trung" chứ không phải "môi trường thực thi" bản thân, nền tảng cơ bản này chưa có sự thay đổi căn bản.

Tuy nhiên, hiện tại sự phát triển của ETH thực sự gặp phải một số trở ngại, chủ yếu có hai lý do:

Đầu tiên, lĩnh vực Restaking đã gây ra một mức độ phân tán tài nguyên nhất định đối với các công nghệ chính của Layer2. Bởi vì cơ chế cốt lõi của Restaking không tạo ra nhu cầu gia tăng cho ETH, điều này trực tiếp dẫn đến việc các ứng dụng khó có thể nhận được đủ tài nguyên phát triển và sự chú ý từ người dùng, việc quảng bá và giáo dục người dùng rơi vào tình trạng đình trệ.

Thứ hai, một số nhân vật có ảnh hưởng và những người có lợi ích trong hệ sinh thái Ethereum đang thể hiện xu hướng "quý tộc hóa", dẫn đến việc hình thành một mức độ lợi ích cố định. Hiện tượng này khiến cho sự lưu thông giữa các tầng lớp bị hạn chế, hệ sinh thái nhà phát triển thiếu đủ động lực, và động lực đổi mới không đủ.

Ảnh hưởng của Restaking đến việc phân bổ tài nguyên trong hệ sinh thái Ethereum

Lộ trình phát triển chính thức của Ethereum luôn được xây dựng thông qua phương pháp phân đoạn (Sharding) để tạo ra một môi trường thực thi hoàn toàn phi tập trung, về bản chất là xây dựng một nền tảng đám mây hoàn toàn phân tán, không bị kiểm soát bởi một thực thể duy nhất. Các ứng dụng có thể cạnh tranh để có được tài nguyên tính toán và lưu trữ trên đám mây này, tất cả tài nguyên hoàn toàn được điều chỉnh bởi mối quan hệ cung cầu của thị trường.

Xét đến độ phức tạp của công nghệ, cộng đồng cuối cùng đã chọn giải pháp Rollup-Layer2 làm hướng phát triển chính. Trong giải pháp này, tất cả các ứng dụng có thể chọn xây dựng trên Layer2 độc lập, trong khi mạng chính Ethereum sẽ trở thành cơ sở hạ tầng cho tất cả các chuỗi ứng dụng, ngoài việc cung cấp tính cuối cùng cho dữ liệu của các chuỗi ứng dụng, còn có thể đóng vai trò như một trung gian thông tin. Kiến trúc chính-phụ này là một giải pháp tốt về hiệu suất và chi phí, vừa giảm chi phí vận hành ứng dụng, vừa đảm bảo mức độ phi tập trung khá tốt.

Trong khi đó, Ethereum cũng đã thiết kế một mô hình kinh doanh tương đối tự thân, xây dựng một mô hình kinh tế tốt cho ETH. Một mặt, nó đã chuyển đổi cơ chế đồng thuận POW của chuỗi chính sang cơ chế POS dựa trên bỏ phiếu tài sản, đổi lại, các bên tham gia có thể nhận quyền chia sẻ lợi nhuận từ phí giao dịch của chuỗi chính. Mặt khác, các chuỗi ứng dụng cần xác nhận tính cuối cùng của dữ liệu thông qua giao dịch trên chuỗi chính, và giao dịch cần sử dụng ETH làm Gas, vì vậy chỉ cần các Layer2 của chuỗi ứng dụng duy trì hoạt động, sẽ gián tiếp thúc đẩy sự hoạt động của chuỗi chính Ethereum. Điều này cũng cho phép ETH có khả năng thu hút giá trị từ toàn bộ hệ sinh thái Ethereum.

Tuy nhiên, vấn đề xuất hiện trong lĩnh vực ETH Restaking bắt đầu nóng lên vào cuối năm ngoái. Ý tưởng cốt lõi của lĩnh vực này là tái sử dụng ETH tham gia PoS Staking và trực tiếp cung cấp chức năng thực thi ra bên ngoài, tức là dịch vụ xác thực trừu tượng AVS( ). Mặc dù điều này đáng được ghi nhận về tính sáng tạo, nhưng thực tế đã trở thành nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tình hình khó khăn hiện tại của Ethereum. Bởi vì vào thời điểm đó, các giải pháp công nghệ Layer2 đã cơ bản chín muồi, đúng lúc cần phải nỗ lực tại đầu ứng dụng.

Sự xuất hiện của đường đua Restaking thực tế đã gây ra một mức độ phân bổ tài nguyên nhất định cho Layer2, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng nắm bắt giá trị của ETH. Bởi vì Restaking cung cấp một "giải pháp đồng thuận thứ hai" mà không cần phải trả chi phí ETH trên chuỗi chính cho các ứng dụng. Lấy ví dụ về AVS - DA(, một lớp khả năng dữ liệu ) điển hình nhất hiện nay, các chuỗi ứng dụng trước đây cần phải gọi hợp đồng trên chuỗi chính để đảm bảo tính cuối cùng của dữ liệu, từ đó tạo ra nhu cầu cho ETH. Trong khi đó, Restaking cung cấp một lựa chọn mới, đó là mua đồng thuận thông qua AVS, quá trình này thậm chí không cần sử dụng ETH, có thể sử dụng bất kỳ tài sản nào để thanh toán phí đồng thuận. Điều này đã làm cho thị trường DA vốn chỉ thuộc về Ethereum trở thành một cuộc cạnh tranh giữa Restaking và Ethereum, khiến Ethereum mất quyền định giá thị trường, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của nó.

Nguy hiểm hơn là điều này đã chiếm đoạt các nguồn lực quý giá trong thị trường gấu. Những nguồn lực này lẽ ra nên được sử dụng cho việc quảng bá và giáo dục thị trường của các ứng dụng khác nhau, nhưng lại bị thu hút vào các dự án "tạo ra bánh xe" về cơ sở hạ tầng. Khó khăn mà Ethereum đang gặp phải hôm nay chính là do thiếu đủ các ứng dụng hoạt động khiến toàn bộ hệ thống thu giữ giá trị rơi vào tình trạng trì trệ. Nhịp độ hoạt động của dự án là cực kỳ quan trọng, việc ra mắt sản phẩm phù hợp vào thời điểm thị trường thích hợp là điều cần thiết để thúc đẩy sự phát triển lâu dài của dự án, bất kỳ sai lầm nào trong quyết định cũng có thể dẫn đến sự đình trệ trong phát triển.

Bản chất của vấn đề này cũng có thể hiểu được, thực chất nó phản ánh một vấn đề phổ biến trong tổ chức phi tập trung - vấn đề hiệu quả do sự không thống nhất trong quyền hạn. Trong việc theo đuổi tổ chức phân phối phi tập trung, các bên tự nhiên có thể phát triển và cạnh tranh nguồn lực theo ý muốn của riêng mình, điều này đặc biệt có lợi cho việc thu hút giá trị trong thị trường tăng giá, vì tiềm năng đổi mới rất lớn. Nhưng trong cuộc chơi tồn kho của thị trường gấu, việc thiếu sự điều phối nguồn lực thống nhất dễ dẫn đến sai lệch trong việc lựa chọn lộ trình, từ đó gây ra tình trạng phát triển đình trệ. Ngược lại, các tổ chức hoạt động theo kiểu công ty như Solana, nhờ lợi thế hiệu quả do tập quyền mang lại, được ưa chuộng hơn, hiệu quả trong việc thu hút xu hướng và triển khai các biện pháp liên quan cũng cao hơn, điều này cũng giải thích tại sao cơn sốt Memecoin lại xuất hiện trên Solana.

Thách thức về sự cố định tầng lớp mà hệ sinh thái Ethereum đang đối mặt

Trong hệ sinh thái Ethereum, chúng ta rất khó để tìm thấy những người lãnh đạo có sức ảnh hưởng tích cực và năng động như Solana, AVAX, thậm chí là hệ sinh thái Luna từng có. Mặc dù những người lãnh đạo này đôi khi được coi là sức mạnh thúc đẩy FOMO( nỗi sợ bỏ lỡ cơ hội), nhưng không thể phủ nhận rằng họ đã đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao sự gắn kết của cộng đồng và niềm tin của các đội ngũ khởi nghiệp.

Tuy nhiên, trong hệ sinh thái Ethereum, ngoài V thần, rất khó để nghĩ đến những nhân vật lãnh đạo có ảnh hưởng khác. Hiện tượng này một phần xuất phát từ sự chia rẽ của nhóm sáng lập ban đầu, nhưng cũng liên quan đến sự cố định của các tầng lớp trong nội bộ hệ sinh thái. Nhiều lợi ích từ sự phát triển của hệ sinh thái đã bị những người tham gia sớm độc quyền. Hãy tưởng tượng, nếu bạn đã tham gia vào việc huy động vốn trị giá 31000 BTC(, theo giá trị thị trường hiện tại khoảng hơn 2 tỷ USD), thì ngay cả khi không làm gì cũng đã rất giàu có, chưa nói đến sự giàu có trong hệ sinh thái Ethereum đã vượt qua con số này.

Do đó, nhiều người tham gia sớm bắt đầu chuyển sang các chiến lược bảo thủ, so với việc mở rộng, việc duy trì hiện trạng trở nên hấp dẫn hơn. Để tránh rủi ro, họ trở nên thận trọng hơn, điều này cũng giải thích tại sao trong việc thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái, họ có xu hướng áp dụng các chiến lược bảo thủ. Một ví dụ đơn giản là, những người tham gia sớm chỉ cần đảm bảo vị thế của các dự án hiện có như AAVE, và cho vay một lượng lớn ETH mà họ nắm giữ cho những người dùng có nhu cầu đòn bẩy để kiếm thu nhập ổn định, vậy tại sao họ cần phải thúc đẩy sự phát triển của các dự án mới một cách mạnh mẽ?

Mặc dù vậy, tôi vẫn tin rằng xu hướng phát triển lâu dài của ETH là lạc quan. Bởi vì trên thị trường thực sự không có đối thủ cạnh tranh trực tiếp nào, trong định vị của Ethereum, khái niệm "môi trường thực thi phi tập trung" nhấn mạnh hơn vào "phi tập trung" chứ không phải "môi trường thực thi" bản thân nó, nền tảng này vẫn không thay đổi. Do đó, chỉ cần có thể thực hiện việc tích hợp tài nguyên hiệu quả, thúc đẩy việc xây dựng ứng dụng, tương lai của Ethereum vẫn đầy hy vọng.